Waarom je beter bepaalde plantaardige oliën kunt mijden in je dieet

Gezond eten staat steeds vaker in de spotlight tijdens onze zoektocht naar een beter welzijn. Eén van de onderbelichte aspecten hiervan is het gebruik van plantaardige oliën. Terwijl we ervan uitgaan dat alles wat plantaardig is, gezond is, krijgen plantaardige oliën steeds meer tegenwind. Zijn ze nu vriend of vijand van onze gezondheid? Hier duiken we dieper in de wereld van deze oliën, hun impact op onze gezondheid en waarom selectiviteit hierin geen overbodige luxe is.

Wat zijn plantaardige oliën en hoe worden ze verkregen?

Plantaardige oliën vind je in elke keuken en ze komen uit zaden, noten of vruchten. De manier waarop deze oliën worden verkregen varieert.

Plantaardige olie door koude persing

Bij koude persing worden de zaden of noten mechanisch geperst zonder externe warmtebronnen. Dit is een voorkeursmethode voor het behouden van de voedingswaarden, smaak en het aroma van de olie, aangezien het oxidatie en afbraak van de voedingsstoffen minimaliseert. Oliën verkregen door deze methode staan bekend als “koudgeperst” en worden vaak als hogere kwaliteit beschouwd. Voorbeelden zijn extra vierge olijfolie en koudgeperste kokosolie.

Geraffineerde plantaardige oliën

Bijna alle commercieel beschikbare plantaardige oliën kunnen en worden vaak geraffineerd om ze geschikter te maken voor consumptie en langdurige opslag. Raffinage verbetert de smaak, geur, kleur en houdbaarheid van de olie. Anderzijds kan ze ook sommige voedingsstoffen en natuurlijke componenten verminderen. Hier zijn enkele van de meest voorkomende plantaardige oliën die doorgaans worden geraffineerd: sojaolie, maïsolie, zonnebloemolie, palmolie en koolzaadolie.

Een lichtpuntje in de oliënwereld

Niet alle oliën verdienen echter een slechte naam. Er zijn sterren onder de plantaardige oliën zoals olijfolie, kokosolie, lijnzaadolie en avocado-olie. Deze staan bekend om hun gezonde vetten en antioxidanten. Deze oliën, met hun enkelvoudig en meervoudig onverzadigde vetten, ondersteunen onze gezondheid en verminderen het risico op chronische ziekten zoals obesitas, diabetes, hart- en vaatziekten en inflammatoire darmaandoeningen.

De schaduwzijde: ongezonde plantaardige oliën

Echter, schuilt er ook een gevaar. Veelgebruikte oliën zoals soja-, maïs- en zonnebloemolie bevatten hoge concentraties linolzuur, een omega-6 vetzuur, die bij hoge temperaturen en blootstelling aan lucht oxidatief kunnen reageren. Dit proces creëert schadelijke stoffen die je gezondheid negatief beïnvloeden.

De verborgen alomtegenwoordigheid van slechte oliën

Slechte plantaardige oliën zijn echter niet alleen beperkt tot onze flessen in de keuken; ze zijn overal. Van chocolade tot koekjes, saladedressings, margarine en chips, deze oliën zijn doorgedrongen in een breed scala aan voedingsmiddelen die we dagelijks consumeren. Dit maakt het vermijden ervan een uitdaging, maar des te belangrijker voor wie bewust met gezondheid bezig is.

Het probleem met omega-6

Onze voeding is doorgeslagen naar een overconsumptie van omega-6. Daarom heeft 90% van de Belgen en Nederlanders een omega 6/3 ratio die niet in verhouding is. Een juiste verhouding ligt tussen de 3:1 en 1:1. Een overmaat aan omega-6 in het dieet kan leiden tot verhoogde ontstekingsreacties. Hierdoor neemt het het risico op diverse gezondheidsproblemen zoals obesitas, diabetes, hartaandoeningen en kanker aanzienlijk toe. Het streven naar een gebalanceerde inname van deze vetzuren is essentieel.

Ontdek hier hoe je jouw omega 6/3 ratio zelf kan testen.

Omega-3: de redder in nood

Gelukkig kan omega-3, verkregen uit visolie of algenolie supplementen, helpen de balans te herstellen. Deze vetzuren maken het celmembraan flexibeler en bezitten ontstekingsremmende eigenschappen. Omega-3 vetzuren zijn cruciaal voor een gezond hart, brein en immuunsysteem.

Lees waarom omega-3 de sleutel tot jouw gezondheid is.

Koken met de juiste plantaardige oliën

Bij het koken is het kiezen van de juiste olie essentieel. Voor hoge temperaturen bieden ghee, kokosolie of ossenwit een veilige haven. Olijfolie is perfect voor salades of middelmatige verwarming. Vermijd echter het gebruik van zonnebloem- en maïsolie vanwege hun hoge linolzuurgehalte.

Palmolie: een ecologische voetafdruk om niet te negeren

Naast gezondheidsaspecten is er ook een ecologische overweging, vooral bij palmolie. De productie ervan is berucht om de ontbossing en schade aan biodiversiteit die het veroorzaakt. Dit maakt palmolie niet alleen een gezondheidszorg, maar ook een milieukwestie.

Ontdek het gamma Eqology omega-3 oliën

Conclusie

Het kritisch benaderen van plantaardige oliën in ons dieet is meer dan een trend; het is een noodzaak voor zowel onze gezondheid als het milieu. Door bewuste keuzes te maken, de inname van schadelijke oliën te verminderen en te kiezen voor gezonde alternatieven, kunnen we een weg inslaan naar een beter welzijn en een duurzamere wereld. Jouw keuken, jouw keuzes – maak ze wijs en weloverwogen.